Hazine ve Maliye Bakanlığının 2023 yılı bütçesi Plan ve Bütçe Komisyonunda
TBMM Plan ve Bütçe Kurulu Başkanvekili, MHP İstanbul Milletvekili İsmail Faruk Aksu, Türkiye’nin, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin sağladığı aktif icra kabiliyetiyle ekonomik ve toplumsal olarak yükselen ülkelerden birisi, diplomasinin merkezi, inanç duyulan değerli bir global aktör olduğunu söyledi.
TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde, Hazine ve Maliye Bakanlığının 2023 yılı bütçe görüşmeleri sürüyor.
CHP Kümesi ismine konuşan Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, dış ticaret açığının tarihi bir rekor kırmak üzere olduğunu belirtti. Yapısal ıslahatların üretimi artırabileceğini söyleyen Kuşoğlu, öte yandan Cumhuriyet tarihinin en büyük toplumsal konut projesine Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bütçesinde kâfi ödenek ayrılmadığını öne sürdü.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) “hiç inandırıcı olmadığını ve yüz kızartıcı bir kuruma dönüştüğünü” argüman eden Kuşoğlu, Sermaye Piyasası Konseyinden “yolsuzluk kokuları geldiğini” savundu.
Kuşoğlu, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin farklı bir bakan profili çizdiğini; güler yüzlü ve çok konuşan bir bakan olduğunu belirterek, “Bu tarzınız tamam ama bu söylemler, uygulamalar, bu politika… Perişan oldu millet. Epistemolojiyi de anlamadılar. Seçime kadar bu iş gider ama seçimden sonra bu politikalarla Türkiye felaketle karşı karşıya gelir. Seçim ekonomisi olur ancak her şeyin ötelendiği, sorunların çözülmediği bir ekonomi olmaz. Seçimde kim kazanırsa kazansın, bu şekilde Türkiye kazanamaz.” sözlerini kullandı.
İktidarın önceliği enflasyonla uğraşa vermesi gerektiğini söyleyen Kuşoğlu, “Enflasyon, vatandaşı ezmektir. Bu, vatandaşın ve toplumun enflasyon yoluyla öldürülmesidir. Bu sosyal anlamda toplumun çöküşüne vesile oluyor.” formunda konuştu.
Kuşoğlu, Bakan Nebati’ye “Elinizde büyük bir meblağ Türk lirası olsa nasıl değerlendirirdiniz?” sorusunu yönelterek, “Ben döviz almak istemiyorum, almadım da şimdiye kadar. Fonlara falan yatırıyorum. Yüzde 85 enflasyon var, bankaların vereceği nema yüzde 15-16. Ben gelirimi nasıl Türk lirası olarak koruyacağım? Kur korumalı mevduat hesabıyla da vatandaş tasarruflarını devam ettiremiyor. Türk lirası olarak tasarrufu devam ettirmek için hiç alan bırakmadınız. Türk lirasıyla tasarruf yapılamıyorsa enflasyonla mücadele etmek de mümkün değil.” dedi.
Bakan Nebati’ye güler yüzlü tarzını devam ettirmesini öneren Kuşoğlu, “Ancak maliye bakanlarında bir devlet duruşu olmalı. Bu da güven vermekle olur.” sözlerini sarf etti.
“Cari açığımız yıl sonunda 50 milyar doları geçecek”
İYİ Parti Grup Başkanvekili Erhan Usta, 2023 yılı bütçesinin, AK Parti’nin veda bütçesi olduğunu ve adeta bir enkaz bıraktığını savundu.
Bakan Nebati’nin söylemlerini anımsatan Usta, “Yatırımcı, piyasalar ışık görmek istiyor. Sağlam gerekçeler söylerseniz yatırımcı ayağını denk alır, işine gücüne bakar.” diye konuştu.
İktidarın, Türkiye’deki enflasyon dataları yerine dünyadaki enflasyon datalarına dikkati çektiğini söyleyen Usta, “G20’deki ilk 14 ülkenin enflasyonunu alt alta toplayın, bizim enflasyonumuz onlardan daha yüksek.” dedi.
Usta, iktidarın, ekonomik bilgilerdeki başarısızlıklar için mazeretler sunduğunu savunarak, Türkiye Ekonomi Modeli’nin bir enflasyonla mücadele modeli olmadığını belirtti. Usta, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın bağıra bağıra geldiğini fakat Türkiye’nin gereken önlemleri almadığını iddia ederek, “Cari açımız yıl sonunda 50 milyar doları geçecek. Enerji fiyatları düşmezse cari açık nasıl düşürülecek?” ifadelerini kullandı.
Kur korumalı mevduat sistemini eleştiren Usta, öte yandan Merkez Bankasının rezervinin olmadığını savunarak, “Para politikası da yok. Türk lirasının değerini nasıl koruyacaksınız?” sorusunu yöneltti.
Elindeki grafiği gösteren Usta, “Sayın Bakan ‘Hiç lakin hiç kimseyi enflasyona ezdirmedik’ dediniz ancak refah kaybı ortada. Millet çok düşüncede.” dedi.
“Sizin programınız işverenlere yaradı”
HDP Grubu adına söz alan Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, mizahın, siyaseti yumuşattığını ancak acı acı da gülümsettiğini dile getirdi.
“Milyonlarca çocuk okula aç gidiyor.” ifadesini kullanan Paylan, “Vicdansız ve adaletsiz siyasetleri sürdürüyorsunuz. Sayın Bakan, sizi vicdanınızla hesaplaşmaya çağırıyoruz. Çocuklarımız gelişim bozuklukları gösteriyor. Uyguladığınız tertibin ismi, yabanî kapitalizm. Bu tertipte yüzde 1 zenginleşir, geri kalan sefalet içinde olur.” değerlendirmesinde bulundu.
Yoksulluk sınırının 25 bin lira, asgari ücretin ise 5 bin lira olduğunu söyleyen Paylan, asgari ücretlilerden oluşan 4 kişilik bir ailenin bu sınırın altında geçinmek zorunda kaldığını belirtti.
Bakan Nebati’nin içinden geçenleri söylediğini ifade eden Paylan, “Sizi takdir ediyorum. Epistemolojik iktisat modelinin kime çalıştığını itiraf ettiniz, hakikati söylediniz. Sizin programınız işverenlere yaradı.” görüşünü savundu.
Paylan, Türkiye’nin sefalet endeksinde birinci olduğunu öne sürdü ve bunu “iktidarın madalyası” olarak nitelendirdi.
İktidarın, döviz kuruna sürekli müdahale ettiğini söyleyen Paylan, “Erdoğan’ın baskısıyla bu sistemi sürdürüyorsunuz. Aynı sınıflarda okuduk, ‘ben tabibim.’ diyorsunuz. Fakat bilim literatüründe bu türlü bir sistem yok. Bu yabanî kapitalizmdir. ya bu sistemden vazgeçin ya da istifa edin sayın Bakan.” dedi.
“Türkiye’nin önü açık”
TBMM Plan ve Bütçe Kurulu Başkanvekili, MHP İstanbul Milletvekili İsmail Faruk Aksu, besin arz güvenliği konusunda global seviyede yaşanan olumsuz gelişmelere karşın Türkiye’de temel gıda ürünleri tedarikinde ve sevk zincirinde bir sorun yaşanmadığını kaydetti.
Bu süreçte Avrupa dahil birçok ülkede enerji krizi ile karşı karşıya kalınırken Türkiye’de güç alanında yapılan kıymetli yatırımlar, yerli kaynaklar ve ithal ülke çeşitliliği ile sağlanan arz güvenliği sayesinde gelecek kış güç sorunu yaşanmasının beklenmediğini tabir eden Aksu, devletin, global güç piyasalarındaki olağandışı yükselişleri vatandaşlara yansıtmamak için doğal gazda yüzde 80, elektrikte ise birinci kademede yüzde 50 sübvansiyon sağladığına işaret etti.
Aksu, global ölçekteki gelişmeler ve mukayeseli değerlendirmelerin Türkiye iktisadının giderek güçlendiğini ve inanç kazandığı gösterdiğini belirterek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Kalıcı olarak, istihdam dostu, sürdürülebilir bir büyüme ortamını tesis etmek, işsizlik ve yoksulluğu azaltmak, gelir dağılımını daha adil hale getirmek, enflasyonu kalıcı halde aşağı çekmek, üretim ve ihracatın ithalat bağımlılığını azaltarak rekabet gücü yüksek bir üretim iktisadı tesis etmek, dünyada Türk malı markalı ve patentli eserleri daha yaygınlaştırmak öncelikli gaye ve beklentimizdir. Hukuk normlarında, vergilemede ve bürokratik süreçlerde yatırım için her bakımdan öngörülebilir, istikrarlı ve sağlam bir ortam oluşturulması, yerli ve yabancı yatırımcı için bütünüyle kurumsal hale gelmiş bir yatırım ortamının teşekkül ettirilmesi isteğimizdir.”
Türkiye’nin enerji, ulaştırma, sağlık, eğitim ve diğer birçok alanda yaptığı dünya çapındaki yatırımlarla pozitif yönlü ayrıştığını, rekabet üstünlüğü sağladığını belirten Aksu, “Türkiye, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin sağladığı etkin icra kabiliyetiyle kim ne derse desin ekonomik ve sosyal olarak yükselen ülkelerden birisi, diplomasinin merkezi, güven duyulan önemli bir küresel aktördür. Tüm bunlar dikkate alındığında Türkiye’nin önü açık, Türk milletinin geleceği aydınlıktır.” şeklinde konuştu.
“Siyah gözlükleri çıkartın”
AK Parti Kümesi ismine konuşan Manisa Milletvekili Uğur Aydemir, global ekonomik gelişmeler ile Türkiye’nin son dönemde yaşadığı olumsuz olayları sıralayarak, bu sorunlar yaşanmasına rağmen IMF’nin Türkiye’nin büyüme beklentisini pozitif yönde revize ettiğine dikkati çekti.
Kişi başı milli gelirdeki artışa işaret eden Aydemir, satın alma paritesinde de Türkiye’nin başarılı bir pozisyonda bulunduğunu belirtti. Muhalefetin, iktidarın muvaffakiyetlerini takdir etmediğini lakin vatandaşın her şeyi gördüğünü anlatan Aydemir, ihracatta rekorlar kırıldığını kaydetti. Cari açığın, güç maliyetleri nedeniyle arttığını anımsatan Aydemir, cari açığı kapatmak için var güçleriyle çalıştıklarını lisana getirdi.
Uğur Aydemir, birtakım Avrupa ülkelerindeki yüksek doğal gaz maliyetlerine dikkati çekerek, “Türkiye’de doğal gaz 0,31 avro. Bu, dar gelirli vatandaşlarımızın yanında olduğumuzun güzel bir örneği değil mi? Bunları göz ardı ederek ‘vatandaşları ezdiriyorsunuz’ demek, hükümetimize yapılacak en büyük haksızlık. Bizler yüzde 1’in değil herkesin yanında bir hükümetiz.” değerlendirmelerinde bulundu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde Türkiye’nin önemli başarılara imza attığını ifade eden Aydemir, Erdoğan’ı tüm dünya takdir ederken muhalefetin bu mevzuda olumlu bir telaffuzda bulunmadığını belirtti.
AK Parti’li Aydemir, Türkiye ekonomisinde başarılı bir seyir olduğunu belirterek, “Doğru rakamları verin, karamsar tablo çizmeyin. Siyah gözlükleri çıkartın da Türkiye’nin aydınlık olduğunu görün.” dedi.
Eğitim, sıhhat ve toplumsal yardım harcamalarının bütçe içerisindeki hisselerinin arttığını kaydeden Aydemir, bütçenin tüm vatandaşların bütçesi olduğunu lisana getirdi.